MISTERNA GRA OPERACYJNA

HYDRA 

Wikipedia:

Hydra (stułbia) - rodzaj stułbiopławów, „Wyróżnia się szczególną zdolnością odtwarzania uszkodzonych części ciała, dzięki czemu nigdy nie umiera śmiercią naturalną”

Bardzo udany sezon wakacyjny dobiega końca. Słońca w tym roku nie brakowało więc większość urlopowiczów wróciła nie tylko z pełną opalenizną ale i wyśmienitymi humorami. W tak zwanym międzyczasie dzięki brawurowej akcji gaszenia pożarów w Szwecji przez polskich strażaków jednym skokiem wkroczyliśmy do grona najlepszych (jeśli nie najlepszych w ogóle) formacji ratowniczych w Europie. Jak widać (i słychać) słońce nie tylko opala, ale ma także charakter silnie destrukcyjny (co nie jest oczywiście żadną tajemnicą dla inżynierów zajmujących się technikami materiałowymi). Okazuje się, że o ile gaszenia to możemy uczyć całą Europę, to już jeśli chodzi o odzież ochronną (czy szerzej środki ochrony indywidualnej) to tkwimy w głębokiej zapaści. I wcale nie chodzi o to, że nie mamy do dyspozycji odpowiednich ochron. Chodzi o to głównie, że problem doboru właściwych ochron jest niepotrzebnie przeregulowany na poziomie KGPSP i nadzorującego ministerstwa, a dodatkowo jeszcze zrobione jest to bardzo nieudolnie w sposób, który wcale nie podnosi poziomu bezpieczeństwa strażaków. A w kontekście sposobu funkcjonowania formacji, w której co do zasady nie dyskutuje się nawet z głupimi decyzjami „góry”, mamy    w konsekwencji - nie boję się użyć tego słowa, kabaret. Okazuje się jednak, że w tym przedstawieniu nie wszystkim jest do śmiechu i że nawet z pozoru głupie sytuacje mają swoje racjonalne wytłumaczenie, a co więcej mają także przemożny protektorat na etapie konceptu, wdrażania przepisów i realizacji celu. Dzisiejszym wpisem, który będzie pierwszym z większego cyklu, a który można także potraktować jako rozwinięcie poprzednich wpisów w tym temacie, spróbuję przedstawić mój ogląd sprawy wdrażania realizacji zakupów ubrań ochronnych strażaka (zwanych w Polsce specjalnymi) w ramach ustawy modernizacyjnej.

Słodkie oszustwo czy misterna gra operacyjna?

Nie powiem, że odczuwam jakąś wielką satysfakcję, ale okazuje się, że KG PSP realizuje sposób wdrażania zakupu „nowych ubrań specjalnych” dokładnie w oparciu o moje instrukcje przedstawione na blogu. Wprawdzie zapisy bloga były opóźnione w stosunku do prowadzonych przez KG PSP działań prawnych w tym zakresie jednak zdradzę, że dobry rok wcześniej takie propozycje trafiły do Komendanta Głównego PSP poprzez osobę, której pomagałem robić opracowanie w tym zakresie. Niestety oficer ten nie pasował do "dobrej zmiany" w KG i jest już poza służbą. Inna sprawa, że  twórczo skorzystano z moich propozycji. I już wiadomo, że oparcie się o projekt Fireguard, do którego prawa były przedmiotem tak dzielnej walki KG PSP z ministrem MON jest w świetle dalszych działań kompletną fikcją. No, może z jednym wyjątkiem. Kontakty i prace tam realizowane posłużyły za podstawę do pewnych kluczowych zapisów, które teraz jak na dłoni widać na etapie realizacji zamówień przez poszczególne Komendy Wojewódzkie PSP i Szkoły Pożarnicze.

Spróbuję w telegraficznym skrócie przedstawić, co się wydarzyło i przejść do sedna tj. przetargów - bo to jest istotą sprawy.

Przyjrzałem się stanowi prawnemu i innym zabiegom – wszystko jak po sznurku zgodnie z zapisami z bloga:

1. Rozporządzenie o świadectwach dopuszczenia zmienione (wprowadzono dla całej ochrony przeciwpożarowej ubranie trzyczęściowe!; bez notyfikacji).
2. W rozporządzeniu o umundurowaniu zrobiono odpowiedni wpis (rozporządzenie bez notyfikacji).
3. W zarządzeniu KGPSP wprowadzono rysunki (zarządzenie zmieniano już 2 czy 3 razy) i oczywiście nie notyfikowano go.
4. Opis przedmiotu zamówienia wysłano do komend w kraju do obowiązkowego stosowania (oczywiście bez właściwej podstawy prawnej, ale chyba o to właśnie chodziło!). Nikt nie będzie ważył się niczego zmienić.

Następnie przeprowadziłem wstępne  rozpoznanie wśród potencjalnych zainteresowanych producentów. Wystarczyło kilka telefonów, by stało się jasne jak będzie toczyła się ta rozgrywka do jednej bramki. Wykonałem też kilka połączeń do osób z branży i sprawa stała się oczywista jak na dłoni. Przytoczę parę głównych tez z uzyskanych informacji.

1. Zapisy opisu przedmiotu zamówienia (OPZ) są ustalone w oparciu o parametry materiału produkowanego przez polskiego producenta (prawdopodobnie na licencji).
2. Uzyskanie niektórych parametrów (szczególnie kurczliwości na poziomie do 3%) możliwe jest po zastosowaniu dodatkowych zabiegów (obróbki termicznej na etapie produkcji) lub, co gorsza, podczas procedury czyszczenia więc „hydra” będzie się  prawdopodobnie bronić przed ujawnieniem (czyszczenie to w skrócie – pranie, suszenie + dodatkowe zabiegi) tego zagadnienia, szczególnie w zakresie prasowania żelazkiem. Sprawa tego parametru jest kluczowa dla końcowego sukcesu  i będzie chyba zaciemniana na wszelkie sposoby.
3. W tych warunkach rynkowych i przy bzdurnych parametrach, gdy inni producenci nie mają materiałów, realizacja dostawy ubrań w roku bieżącym jest praktycznie niemożliwa. Ponadto renomowani producenci nie chcą wchodzić w szwindle  z żelazkiem lub inne tego typu obróbki. Będzie więc jeden wykonawca, który wcześniej prawdopodobnie znał sprawę i ma materiał.
4. Sprawa została wymyślona i wdrożona przez osoby związane z projektami badawczymi i znalazła protektorat w KG, która daje właściwy „parasol ochronny”.
5. W związku z tym, że na rynku został praktycznie jeden producent, pozostali będą pewnie wdrażali postępowanie związane z obstrukcją działań KG (pisma, prośby, skargi) tak, by cały misterny plan obalić lub, w najgorszym wariancie, przedłużyć w czasie.
6. Dokumentacja ma bardzo liczne błędy i nie jest możliwe prawidłowe scertyfikowanie ubrań (m.in. mała powierzchnia taśm, błędna koncepcja zestawu ubrania składającego się z 3 elementów).
7. Wszystkie pytania i propozycje, nawet w zakresie racjonalnych zmian, będą traktowane odmownie czy, jak kto woli, „z buta” (a to już jest taka ugruntowana praktyka – moja uwaga). Sytuacja jest pod całkowitą kontrolą.

Czyli co,  gramy znaczonymi kartami?  Cała branża wie dobrze, w co tu się gra. KGPSP dla niepoznaki zwołała nawet w dniu 4 czerwca 2018 r. spotkanie z producentami celem konsultacji, ale jak się okazało nie uwzględniono żadnej uwagi (bo takie prawdopodobnie były założenia tego przedstawienia), a cały występ osób odpowiedzialnych (a mówiły praktycznie 2 osoby) okazał się niestety kompromitacją i to nie tylko w aspekcie merytorycznym. Przystąpiono więc do pilnego „wdrażania efektów” projektu Fireguard .

Gra w znaczone karty i żelazko

No i teraz etap realizacji – czyli przetargi. Generalnie na szczeblu KGPSP zadekretowano, że przetargi będą robiły poszczególne KWPSP oraz osobno szkoły. Odpowiednie postępowania uruchomiły już KWPSP w: Gorzowie Wlkp., Warszawie, Katowicach, Opolu, Toruniu, Wrocławiu, Szczecinie, Rzeszowie i Lublinie oraz CSPSP w Częstochowie na blisko 3 tys. kompletów ubrań (czyli cirka 10 mln zł). Pozostałe komendy czekają w gotowości obserwując uważnie co się wydarzy. Postanowiłem przyjrzeć się dokładniej temu co tam się wyprawia, bo z góry ustalony scenariusz przewidywałem. Postanowiłem też włączyć się czynnie do kilku postępowań zadając pytania w KWPSP w Katowicach, Warszawie i Toruniu oraz CSPSP.

Z monitorowanych przeze mnie przetargów okazało się, że nikt nie ocenia parametrów technicznych. Podstawowe kryterium ceny uzupełniane są bzdurnymi kryteriami jak termin dostawy lub najprostszym kryterium jakim jest gwarancja. Trafiła się nawet twórcza komenda, która wprowadziła wzruszające kryterium społeczne (pewnie pod jakiś zakład pracy chronionej). Parametry jakościowe nie istnieją. Nie są nikomu potrzebne – a przecież są one najistotniejszym składnikiem wpływającym na cenę i bez ich ustalenia i wymagania dalej kupujemy towar najtańszy, a nie najlepszy pod względem  technicznym czy, w szerszym kontekście, najkorzystniejszy pod względem stosunku ceny do jakości. Wprawdzie taki był cel ustawy modernizacyjnej – by istotnie podnieść poziom bezpieczeństwa strażaka, ale przecież nie po to hydra czuwa by cele ustawowe były realizowane w pierwszej kolejności. Jeśli już, to oczywiście w drugiej kolejności. Ponadto dokumentacje przetargowe były obarczone licznymi błędami formalnymi, które jasno obnażały słabość zarówno samej części formalnej postępowań jak i opisu przedmiotu zamówienia.

I cóż się okazało? KWPSP w Katowicach zlekceważyła kompletnie moje pytania – bo wpłynęły 1 dzień po terminie, w którym zobowiązani byli udzielić odpowiedzi na pytania! Nie musieli, ale mogli bo ustawa tego nie zabrania, ale cóż pytania albo za trudne, albo taka praktyka rzetelnego traktowania problemu (oczywiście pod pretekstem przestrzegania przepisów; nie pomogła nawet dodatkowa interwencja w sprawie). W konsekwencji w Katowicach nikt nie złożył oferty i nie można wykluczyć, że Komendant pewnie myśli, że unieważnienie postępowania z licznymi błędami daje mu podstawę do udzielenia zamówienia z wolnej ręki. Bardzo sprytne - cóż, każdemu wolno myśleć! Analogiczna sytuacja miała miejsce w CSPSP, pytania po terminie – zbywamy. W konsekwencji przetarg zakończono i otrzymano 1 ofertę. Tu, mimo licznych uwag do przetargu, zapewne wykonawca zostanie wyłoniony, bo mamy upragnioną ofertę. Cóż tam przepisy, te są wtórną sprawą przy  nastawieniu na realizację celu.

Na szczęście do Komend w Toruniu i Warszawie pytania wpłynęły w terminie, ale odpowiedzi ciągle brak. Czekamy!

W pozostałych Komendach praktycznie na wszystkie pytania innych wykonawców (tak się złożyło, że do wszystkich komend jeden wykonawca zadawał te same pytania) odpowiedzi są takie same -„zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ”. Sprawa kluczowa dotycząca parametru rozciągania tkaniny zewnętrznej poniżej 3% oczywiście zostaje rozmydlona (zresztą z naruszeniem przepisów ustawy) poprzez odpowiedź niezgodną ze stanem rzeczywistym, że to wykonawca ustala proces prania i suszenia (cyt.: Czy proces prania jest zdefiniowany i taki sam dla wszystkich wykonawców? Odp.: „Zamawiający informuje, że każdy producent na okres eksploatacji ubrania ma prawo do określenia indywidualnego sposobu konserwacji (pranie, suszenie, itd.). W przypadku dodatkowych wymagań określonych dla tkaniny zewnętrznej badania muszą być wykonane po 20 praniach wg normy PN-EN ISO 6330!!!) Pytanie było wprawdzie nieprawidłowo zadane bo powinno dotyczyć czyszczenia nie prania – bo to bardzo istotna subtelność, ale wiadomo było o co chodzi. Odpowiedź oczywiście rozmydlająca problem i dzielnie omijająca napotkaną rafę, oraz co ciekawe, niezgodna z zapisami normy a także ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Całkowite odkrycie kart nastąpiło w KWPSP we Wrocławiu, gdzie na pytanie nr 18 „Czy zamawiający dopuszcza ubranie, które po każdym cyklu prania i suszenia wymaga prasowania w temperaturze 150 st. C, co jest warunkiem utrzymania gwarancji?” odpowiedziano wprost, że „zamawiający dopuszcza zaproponowane rozwiązanie”! W ten oto sposób dotarliśmy do sedna sprawy – twórcze rozwinięcie znanego procesu wykurczania materiału zwanego sanforyzacją oraz poprzez obróbkę termiczną żelazkiem prowadzoną przez dzielnego strażaka! Po każdym praniu... Moje pytania przetargowe gdzie wyartykułowałem między innymi tą kwestię w poniższym linku:

https://www.dropbox.com/home/Pytania%20ubrania%202018

Podsumowując badanie - zakończono już 4 postępowania (CSPSP, Gorzów Wlkp., Opole i Katowice), w których w 3 pierwszych złożono 1 ofertę (wszędzie ten sam wykonawca), a ostatnie, jak już wspomniałem, unieważniono.

A teraz najważniejsze, kto bierze wszystko? No kto? Oczywiście uczestnik projektu Fireguard, lider krajowy ZOSPRP WUS z Brzezin! W oparciu o tkaninę polskiego producenta. Mamy więc zarówno komercjalizację projektu jak i wpisujemy się w aspekt szeroko rozumianej repolonizacji. Proszę bardzo – tylko jeszcze, żeby nie ten zasadniczy zgrzyt …

Hydra

No właśnie – hydra. O co w tym wszystkim chodzi i skąd się to wszystko wzięło. A no rozliczne lobby zawsze kręciły się koło pieniędzy – to chyba sprawa oczywista. A to, że realizacja projektu Fireguard za pieniądze podatnika będzie miała zainteresowany sprawą protektorat – to chyba także sprawa oczywista. Tak więc z tych oczywistości musiała powstać rzeczywistość, która sprowadza się w skrócie do umiejętnego opisu głównych aspektów technicznych. Oczywiście idealnie jest, gdy akcja polega na odpowiednim timingu (koniec roku, krótkie terminy) oraz odbywa się pod odpowiednim parasolem na najwyższym szczeblu (by czasem ktoś obcy nie próbował przeforsować jakiś racjonalnych rozwiązań). To wszystko mamy! No i jeszcze jedna zagadka, kto jest ramieniem hydry? W kuluarach oczywiście padają nazwiska, ale wystarczy na podstawie poszlak przeprowadzić biały wywiad (internetowo) by dojść do pewnych śladów np. ten: http://www.dsp.agh.edu.pl/_media/pl:konfstaz4.pdf.

Na poziomie kierownictwa sprawa jest stosunkowo oczywista  i prosta do wyjaśnienia.

"Inżynierska myśl"

My tu dzielnie odcinamy konkurentów politycznych od finansów, oczywiście pod pretekstem racjonalizacji i lepszego wydatkowania publicznego grosza, a tu proszę własna hydra  wystawiła całą PSP na taką bezalternatywę. Jak to ktoś wpisał w komentarzu do mojego wcześniejszego wpisu  na blogu:

https://wspolczesnystrazak.blogspot.com/2018/05/strazacy-ubrani-w-przekret.html

„...obowiązkiem uczestników projektu jest komercjalizowanie pomysłów.” I to właśnie w tym aspekcie, Panie Komendancie są wdrażane pomysły z projektu. Gratulacje za pomoc w ich wdrażaniu Pan Prezes z pańskim poprzednikiem zapewne złożą panu osobiście.

https://www.wrotapodlasia.pl/pl/region_i_gospodarka/wiadomosci/gospodarka/andropol-z-oferta-dla-strazakow-na-ifre-expo-2017.html

Szczególne podziękowania zostaną także zapewne przesłane od Pana sekretarza stanu w MSWiA nadzorującego straż pożarną za sukcesy na polu zwalczana „obcych” oraz przeciwników politycznych i ich finansowego zaplecza lub może, co ciekawsze, wzmacniania potencjału wytwórczego podmiotów z jego okręgu wyborczego - oczywiście Białystok (jeśli gratulacje popłyną z pierwszego powodu argument z okręgiem będzie dobrym alibi na usprawiedliwienie). 

Jednego Pan KG może być pewien! Na pewno nie podziękują Panu strażacy z podziału bojowego. I to jest właśnie istota tego problemu. Cała ta machina niby mająca służyć ratownikom (przepisy, projekty, świadectwa dopuszczenia, wytyczne i opisy) to ciągle tylko pretekst do robienia interesów nad głowami strażaków i na plecach strażaków. Ale proszę nie myśleć, że oni tego nie widzą, lub że to wszystko da się przykryć pijarem. Ja żyłem w naiwności praktycznie do końca swojej służby w PSP, bo jak widać, szkoła kadr PSP założona przez tow. Jaruzelskiego właściwie kształtowała postawy w tym zakresie. Mam nadzieję, że takim wpisem, odsłaniającym choć trochę, kuchnię tego biznesu spowoduję, że moi następcy szybciej zrozumieją, że ich dobro jest w ciągłej kontrze do rozlicznych interesów i że raczej sami muszą zadbać o swoje bezpieczeństwo. Im wcześniej to zrozumiecie koleżanki i koledzy strażacy, że hydra nigdy nie ginie - tym lepiej dla was! Nie łudźcie się, że cała machina urzędnicza ministerstwa i KG PSP z przybudówką w postaci CNBOP czy związkami zawodowymi wpłynie pozytywnie na Wasze bezpieczeństwo! Życie pisze różne scenariusze, natomiast w  cywilizowanym świecie techniki scenariusze piszą inżynierowie. A potem wchodzi, lub nie, biznes. W tym kontekście dziwnie aktualna staje się teza czekistów mówiąca o tym, że  „Inżynierowie są twoim wrogiem” czyli, szerzej rzecz ujmując, władzy ludowej, zwłaszcza skorej do interesów . Jak widać obecna władza ma także problem z „inżynierami”.

Dobre rady na zakończenie

Jeżeli przy tak małym zagadnieniu (bo to na razie tylko kilkanaście milionów, na ubrania w tym roku) dzieją się takie numery, to można mieć obawy o setki milionów „które tak dzielnie pozyskaliśmy” na inne zagadnienia.

Panie Komendancie – czy świadomie daje się Pan wystawić na takie numery? Podpowiem Panu jak obronić temat i nie pozwolić naigrawać się z Pana i podległych Panu strażaków, w którym jeden naznaczony bierze wszystko. Sposobów jest kilka. Po pierwsze przypilnować krajowe jednostki certyfikujące (zrobią to też zapewne inni wykonawcy – bo temat taśm i oczywiście samego konceptu jest dalej błędny), które podobno wszystko klepną. Potem następne ramię hydry w postaci CNBOP. A na sam koniec sprawa najprostsza. Zrobić audyt postępowań i kazać je unieważnić z powodu licznych błędów lub, co najciekawsze, na podstawie opisu przedmiotu zamówienia, który miał ominąć wszystkie problemy proceduralne, a który jeszcze teraz może się przydać. To, że pism z KG nikt przy zdrowych zmysłach w służbie nie stara się podważyć merytorycznie nie znaczy, że są one bezbłędne. Otóż śpieszę ze ściągą. Takiego wymogu, który znalazł się w opisie przedmiotu zamówienia nie będzie w stanie spełnić nawet jedyny zwycięzca w oparciu o swoją tkaninę cyt.:

„ Tkaniny konstrukcyjne ubrania oraz nici powinny być wykonane z włókien, których cecha trudnopalności (wskaźnik rozprzestrzeniania płomienia poziom 3, badanie wg PN-EN ISO 15025) została osiągnięta przez modyfikację ich struktury chemicznej.”

Inna sprawa, że jak przyjdzie polecenie to prawdopodobnie i tym się nikt nie przejmie!

PS. Już podczas edycji tego wpisu otrzymałem odpowiedzi od Mazowieckiej Komendy Wojewódzkiej PSP. 

Z blogerskiej rzetelności zamieszczam je na razie bez komentarza w poniższym linku.

https://www.dropbox.com/s/udmikk7hdwlm3j5/Mazowsze%20odpowiedzi%20na%20pytania.pdf?dl=0

Bibliografia:

Zdjęcie tytułowe ze strony: 

https://www.alamy.com/stock-photo-mature-woman-in-yellow-haz-mat-suir-and-gas-mask-ironing-shirt-on-150110353.html?pv=1&stamp=2&imageid=0B203ADB-E505-498D-A828-130971F38202&p=208598&n=0&orientation=0&pn=1&searchtype=0&IsFromSearch=1&srch=foo%3dbar%26st%3d0%26pn%3d1%26ps%3d100%26sortby%3d2%26resultview%3dsortbyPopular%26npgs%3d0%26qt%3dhaz%2520mat%2520suit%26qt_raw%3dhaz%2520mat%2520suit%26lic%3d3%26mr%3d0%26pr%3d0%26ot%3d0%26creative%3d%26ag%3d0%26hc%3d0%26pc%3d%26blackwhite%3d%26cutout%3d%26tbar%3d1%26et%3d0x000000000000000000000%26vp%3d0%26loc%3d0%26imgt%3d0%26dtfr%3d%26dtto%3d%26size%3d0xFF%26archive%3d1%26groupid%3d%26pseudoid%3d%26a%3d%26cdid%3d%26cdsrt%3d%26name%3d%26qn%3d%26apalib%3d%26apalic%3d%26lightbox%3d%26gname%3d%26gtype%3d%26xstx%3d0%26simid%3d%26saveQry%3d%26editorial%3d1%26nu%3d%26t%3d%26edoptin%3d%26customgeoip%3d%26cap%3d1%26cbstore%3d1%26vd%3d0%26lb%3d%26fi%3d2%26edrf%3d%26ispremium%3d1%26flip%3d0